خبرگزاری رویترز، به نقل از دو منبع در یک آژانس اطلاعاتی اروپایی و برخی اسناد دیگر، گزارش داد که در سال گذشته روسیه تولید یک پهپاد تهاجمی دوربرد جدید به نام «گارپیا ـ ایوان» (Garpiya-A1) را با استفاده از موتورها و قطعات چینی آغاز کرده است.
بر اساس این گزارش، اطلاعات موجود درباره قرارداد تولید پهپاد جدید و مکاتبات درمورد فرآیند ساخت آن نشان میدهد که شرکت «ایمز کوپول» (IEMZ Kupol)، یکی از شرکتهای سازنده تسلیحات دولتی روسیه، از ژوئیه ۲۰۲۳ تا ژوئیه ۲۰۲۴ بیش از دو هزار و ۵۰۰ فروند گارپیا تولید کرده است.
پیش از این، وجود پهپاد جدید روسی با فناوری چینی گزارش نشده بود و به نظر میرسد که باید منتظر واکنشهای مقامات اوکراین و متحدان غربیاش در این زمینه بود.
به نوشته رویترز، این دو منبع اطلاعاتی اعلام کردند که گارپیا علیه اهداف نظامی و غیرنظامی در اوکراین به کار گرفته شده و به زیرساختهای حیاتی و همچنین تلفات غیرنظامی و نظامی آسیب رسانده است.
گزارش شده است که وزن پهپاد گارپیا کمتر از ۳۰۰ کیلوگرم و برد آن حداکثر یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر است. به نظر میرسد که این پهپادها تقریبا مشابه پهپادهای شاهد-۱۳۶ ایران باشد که مسکو در اوکراین مکرر از آنها استفاده کرده است.
ساموئل بندت، کارشناس ارشد «مرکز امنیت جدید آمریکا»، اندیشکدهای در واشینگتن دیسی، در این زمینه گفت که اگر گزارشهای موجود صحت داشته باشد، گارپیا نشاندهنده پرهیز روسیه از اتکای صرف به طرحهای پهپادهای دوربرد ایرانی است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او تاکید کرد: «ساخت این پهپادها نشان میدهد که روسیه اکنون میتواند بیشتر به توسعه داخلی و همچنین بهوضوح به چین تکیه کند، زیرا هر دو طرف در این جنگ برای تولید پهپادها به بسیاری از قطعات چینی وابستهاند.»
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، در ماه مه سال گذشته گفت که جمهوری اسلامی ایران از زمان آغاز حمله به روسیه در فوریه ۲۰۲۲، بیش از هزار فروند پهپاد شاهد «کامیکازه» به روسیه ارسال کرده است.
به گفته او، پهپادهای ساخت جمهوری اسلامی برای از بین بردن پدافند هوایی اوکراین و ضربه زدن به زیرساختهای دور از خطوط مقدم استفاده شدهاند. ایران بارها ارسال هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه را رد کرده است.
وزارت دفاع روسیه به گزارش جدید رویترز هنوز پاسخی نداده است، اما وزارت خارجه چین در بیانیهای اعلام کرده است که، «پکن صادرات اقلام با کاربردهای نظامی بالقوه ازجمله هواپیماهای بدون سرنشین را بهشدت کنترل میکند.»
در این بیانیه آمده است: «چین همواره متعهد به پیشبرد مذاکرات صلح و حل و فصل سیاسی بحرانهایی چون جنگ اوکراین بوده است.»
با این حال در ادامه این بیانیه اشاره شده است که هیچ محدودیت بینالمللی برای تجارت چین با روسیه وجود ندارد.
رویترز نوشت که قراردادی به ارزش بیش از یک میلیارد روبل (۱۰ میلیون یورو) را که در سه ماهه اول سال ۲۰۲۳ میان وزارت دفاع روسیه و شرکت کوپول برای توسعه کارخانه تولید پهپادها امضا شده بود، مشاهده کرده است.
منابع اطلاعاتی گفتند که یک کارخانه قدیمی سیمانسازی واقع در ایژفسک در غرب روسیه برای تولید هواپیماهای بدون سرنشین استفاده میشود.
به گفته آنها گارپیا «بسیار شبیه شاهد» است، اما چند ویژگی متمایز دارد، ازجمله تفاوت در بالهها و استفاده از موتورهای الـ۵۵۰ ای (L-550 E). این موتور که ابتدا یک شرکت آلمانی آن را طراحی و تولید کرده بود، اکنون بهواسطه یک شرکت محلی به نام لیمباخ در چین تولید میشود.
براساس اطلاعات موجود، به نظر میرسد که نمونه اولیه گارپیا در نیمه اول سال ۲۰۲۳ تولید شده است. آژانس اطلاعاتی اروپایی گفت که تولید این هواپیماهای بدون سرنشین در نیمه دوم سال ۲۰۲۳ به چند صد دستگاه رسید و در نیمه اول سال ۲۰۲۴ بیش از دو برابر شد و به حدود دو هزار عدد رسید.
اسناد مربوط به سه ماهه دوم سال ۲۰۲۳ نشان میدهد که قطعات این پهپاد برای مونتاژ در سایت کوپول از شرکتهای چینی خریده شده است. همچنین قرار بود ۸۰۰ موتور چینی به کارخانه جدیدی که خط تولید آن تا پایان سه ماهه آماده میشد، تحویل داده شود.
سرویس اطلاعاتی اروپا در این بیانیه اعلام کرد که نگران ادامه فعالیت شرکتهای چینی در ارائه قطعاتی است که روسیه با آنها پهپادهای بزرگ کامیکازه تولید میکند. در این بیانیه آمده است: «صادرات قطعات ضروری به روسیه باید متوقف شود.»
واشینگتن نیز درمورد حمایت پکن از صنایع دفاعی روسیه بارها به این کشور هشدار داده است. ایالات متحده صدها تحریم را با هدف محدود کردن توانایی مسکو در بهرهبرداری از فناوریهای خاص برای مقاصد نظامی اعمال کرده است.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، هفته گذشته از چین خواست که حمایت از جنگ روسیه در اوکراین را متوقف کند. این مقام ناتو تاکید کرد که کمک پکن عامل مهمی در ادامه درگیری روسیه و اوکراین بوده است.